تاثیر تراکم بوته بر صفات زراعی، میزان کلروفیل و درصد انتقال مجدد ساقه در ارقام نخود سفید(cicer arietinum l.)

تعیین تراکم مناسب بوته و انتخاب نوع رقم یکی از راههای افزایش عملکرد نخود زراعی می باشد. در همین راستا پژوهشی، با هدف تعیین اثرات چهار تراکم کاشت 27، 36، 46 و 57 بوته در مترمربع بر عملکرد دانه، اجزاء عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی چهار رقم نخود سفید شامل جم، کوروش، 482 – ilc و 31-60-12 ، در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، در سال زراعی 80-1379 انجام گرفت.نتایج بررسی اثر مفید افزایش تراکم های کاشت بالا (از 27 تا 46 بوته در متر مربع) را بر افزایش عملکرد دانه در واحد سطح نمایان ساخت. همچنین، افزایش تراکم گیاه در واحد سطح موجب افزایش ارتفاع بوته و میزان کلروفیل برگ نخود گردید. از طرف دیگر در تراکم های کاشت پایین، بدلیل عدم رقابت بین بوته ها، عملکرد تک بوته (گرم) ، تعداد شاخه های ثانویه در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف ، درصد انتقال مجدد ساقه و بالاخره درصد شاخص برداشت افزایش معنی داری (01/0 p) داشتند. رابطه بین عملکرد تک بوته و درصد انتقال مجدد ساقه (**68/0 = r ) و نیز همبستگی بین عملکرد دانه در واحد سطح و میزان کلروفیل برگ (**60/0 = r ) مثبت و معنی دار بود . در این بررسی، علیرغم غیر معنی دار بودن اثرات متقابل تیمار تراکم × رقم، با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن در بین ارقام نخود زراعی، 482 – ilc با عملکرد دانه 3/2878 کیلوگرم در هکتار و تراکم 46 بوته در متر مربع به عنوان بهترین ترکیب تیمارها شناخته شدند.